2.1 Mae Cyngor Bwrdeistref Sirol Conwy wedi penderfynu fod angen adolygu'r CDLl presennol (mabwysiadwyd Hydref 2013) er mwyn gallu paratoi CDLl Newydd a'i fabwysiadu cyn i'r CDLl presennol ddod i ben yn 2022.Ystyrir bod angen CDLl Newydd er mwyn ystyried amrediad o Ddeddfau, fframweithiau polisi, rhaglenni, tystiolaeth a materion gofodol newydd ar lefel genedlaethol, ranbarthol a lleol ers mabwysiadu'r CDLl presennol.Mae'r rhan yma o'r Papur yn eich cyflwyno i'r prif ffactorau sy'n effeithio ar greu cymunedau cynaliadwy ac, yn y pen draw, ar baratoi CDLl Newydd Conwy. Mae'n manylu ar ddeddfwriaeth newydd bwysig a basiwyd ers mabwysiadu'r CDLl presennol. Mewn ymateb i'r ddeddfwriaeth newydd hon, ynghyd ag asesiad o'r dystiolaeth, mae'r adran yma'n cynnig strwythur newydd ar gyfer y CDLl Newydd. Mae hefyd yn tynnu sylw at y dulliau o asesu'r CDLl Newydd i sicrhau bod lleoedd cynaliadwy'n cael eu creu. Byddem yn hoffi clywed eich barn am hyn cyn symud ymlaen at 'Weledigaeth ac Amcanion' y CDLl Newydd nes ymlaen yn y Papur hwn.Mae llawer iawn o wybodaeth i'w hystyried, ond credir bod hynny'n hanfodol i ddeall y strwythur a'r cyfeiriad sydd mewn golwg ar gyfer y CDLl Newydd.

2.3 Gyda chyflwyno Deddf LlCD, yn ogystal â Deddf Gynllunio (Cymru) 2015 a Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016, mae angen ystyried ailstrwythuro'r cynnwys a'r prosesau asesu sy'n rhan o'r CDLl mabwysiedig fel bo'r cynllun yn ystyried y gofynion deddfwriaethol hyn.

Diagram 1: Saith nod llesiant Deddf LlCD

2.4 Mae Deddf LlCD hefyd yn sefydlu'r 'Pum Ffordd o Weithio' y mae angen i gyrff cyhoeddus ddangos eu bod yn eu gweithredu wrth gyflawni eu dyletswydd datblygu cynaliadwy ac wrth baratoi'r CDLl Newydd.Mae ystyried y ffyrdd hyn o weithio'n rhan annatod o'r system gynllunio.Bydd angen i Gonwy egluro sut y bydd yn gweithredu fel hyn wrth ddatblygu a darparu'r CDLl Newydd. Y pum ffordd o weithio yw 'Tymor Hir', 'Atal', 'Integreiddio', 'Cydweithredu' a 'Cynnwys'.

2.5 Wrth ystyried sut y gall y Pum Ffordd o Weithio drosi'n benodol i'r system gynllunio yng Nghymru, mae Llywodraeth Cymru wedi adnabod pum 'Egwyddor Gynllunio' allweddol (Diagram 2) fel man cychwyn ar gyfer paratoi'r CDLl Newydd. Mae Diagram 2 yn dangos yn glir sut y mae'r pum egwyddor gynllunio allweddol yn cysylltu i'r 'Ffyrdd o Weithio' yn Neddf LlCD. Wrth baratoi'r CDLl Newydd yn erbyn yr egwyddorion hyn, bydd modd i'r nodau a'r ffyrdd o weithio a ddisgrifir yn Neddf LlCD a Deddf yr Amgylchedd gael eu gwireddu drwy gynhyrchu'r CDLl Newydd.Mae'r egwyddorion yn rhoi'r cyd-destun ac yn gatalydd ar gyfer darparu'r system gynllunio'n gadarnhaol drwy Gymru. Bydd yr egwyddorion hyn yn cael eu hystyried ymhellach yn SA/SEA Conwy ac yn gweithredu fel man cychwyn i oleuo tystiolaeth, gweledigaeth, amcanion, polisïau, dyrannu tir ac i fonitro'r CDLl Newydd yn y dyfodol.

Diagram 2: Pum Egwyddor Gynllunio Allweddol Llywodraeth Cymru

2.7 Bydd y pethau sy'n gwneud lle'n gynaliadwy yng Nghonwy'n amrywio o un lle i'r llall.Bydd gan bob man neu le ei nodweddion, hanes a hunaniaeth unigryw ei hun, ar sail sut y mae a sut y bydd pobl yn rhyngweithio â fo, gan ei wneud yn unigryw.Mae'r 'naws lle' hwn yn amrywio, o berfeddion cefn gwlad sy'n creu sylfaen economaidd ac amgylcheddol fel bod amaeth a thwristiaeth yn gallu ffynnu, i ardaloedd trefol y gellir eu hadnewyddu drwy adfywio a newid.

2.8 Mae creu lleoedd cynaliadwy'n broses gynhwysol, gan gynnwys pawb sydd â diddordeb proffesiynol neu bersonol yn yr amgylchedd adeiledig a naturiol, ac yn canolbwyntio ar ddatblygu cynlluniau, gwneud penderfyniadau a chyflwyno datblygiadau sy'n cyfrannu at greu a gwneud lleoedd cynaliadwy'n well.

2.9 Mae creu lleoedd wrth wneud penderfyniadau datblygu'n digwydd ar bob lefel ac yn cynnwys ystyried pethau ar lefel fyd-eang, gan gynnwys y newid yn yr hinsawdd, i lawr i'r lefel leol fel ystyried yr effaith ar amwynder pobl ac eiddo cyfagos. Mae'r system gynllunio a chynhyrchu CDLl Newydd Conwy'n gyfrwng rheoli allweddol i ddarparu Lleoedd Cynaliadwy yng Nghonwy. Mae'n cynnig dull creiddiol lle mae cyfleoedd i ennill budd hirdymor a gwneud penderfyniadau integredig yn cwrdd er mwyn gallu canfod atebion ataliol a rhagweithiol.

2.11 Felly, i sicrhau bod CDLl Newydd Conwy'n cyfrannu at saith nod llesiant Deddf LlCD (Diagram 1), yr 'egwyddorion cynllunio' allweddol (Diagram 2) ac yn cyfrannu at Leoedd Cynaliadwy, mae'n hanfodol bod y CDLl Newydd yn ceisio tywys datblygu sy'n ateb y Canlyniadau Cenedlaethol ar Greu Lleoedd Cynaliadwy (Diagram 3).

Diagram 3: Canlyniadau Cenedlaethol Creu Lleoedd Cynaliadwy

2.13 Pan oedd Deddf Gynllunio (Cymru) 2015, Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015 a Deddf yr Amgylchedd (Cymru) 2016 yn cael eu datblygu, ymrwymodd Llywodraeth Cymru i ailstrwythuro PPW yn unol â'r ddeddfwriaeth uchod.Roedd y PPW drafft newydd (Argraffiad 10) hefyd yn ceisio hyrwyddo'r cysyniad o 'greu lleoedd' wrth ddatblygu cynlluniau a gwneud penderfyniadau rheoli datblygu, sy'n ganolog i'r amcanion ehangach yn Neddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015. Ymgynghorwyd ar y PPW drafft (Argraffiad 10) rhwng 12 Chwefror a'r 18 Mai 2018. Er bod Argraffiad newydd y PPW ar ffurf drafft, mae'r Papur 1 hwn yn ei ystyried yn llawn wrth baratoi i ailstrwythuro CDLl Newydd Conwy. Bydd unrhyw newidiadau a wneir i'r PPW terfynol yn cael eu hadlewyrchu yng nghamau diweddarach y gwaith o baratoi CDLl Newydd Conwy.

2.14 O ran strwythur newydd y PPW, mae Llywodraeth Cymru wedi ystyried y prif ffactorau gan fwriadu ail-lunio'r meysydd polisi cynllunio presennol i fod yn unol â'r saith nod llesiant yn Neddf LlCD. Ar ôl edrych ar y nodau a'u mesur yn erbyn y Canlyniadau Cenedlaethol Creu Lleoedd Cynaliadwy, mae'r meysydd polisi wedi eu grwpio o dan bedwar pennawd thematig sef 'Creu Lleoedd', 'Lleoedd Bywiog a Chymdeithasol', 'Lleoedd Cynhyrchiol a Mentrus' a 'Lleoedd Unigryw a Naturiol' sy'n dangos eu perthynas â'i gilydd.Er enghraifft, mae'r bennod ar 'Lleoedd Bywiog a Chymdeithasol' yn cynnwys datganiadau polisi ar dai, manwerthu, cyfleusterau cymunedol, mannau agored a thrafnidiaeth.Mae pob pennod yn nodi'r cysylltiadau rhwng y maes polisi a'r canlyniadau creu lleoedd ac yn cyfeirio at y berthynas gyda'r saith nod llesiant a'r pum ffordd o weithio yn Neddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru) 2015.

2.15 Mae Pennod 2 y PPW drafft yn cyfeirio at 'greu lleoedd' ac mae paragraff 2.1 yn nodi bod "yn rhaid i bawb sy'n ymwneud â, neu'n gweithio yn y system gynllunio yng Nghymru gofleidio'r cysyniad o greu lleoedd wrth ddatblygu cynlluniau a gwneud penderfyniadau rheoli datblygu os am lwyddo i greu lleoedd cynaliadwy".

2.16 Mae Diagram 4 isod yn ceisio dangos y broses y dylid arwain CDLl Newydd Conwy drwyddi i greu lleoedd cynaliadwy yng Nghonwy.

Diagram 4: Canlyniadau Cenedlaethol Creu Lleoedd Cynaliadwy